Ranking 10 najlepszych skrzypiec w 2024

 

Skrzypce – Poradnik zakupowy, ranking i test

 

Osoby, które planują zakup skrzypiec, powinny zapoznać się z umieszczonym poniżej rankingiem. Znalazły się w nim różne dobre skrzypce: akustyczne, elektryczne, przeznaczone dla początkujących muzyków, jak i tych bardziej doświadczonych. Modelem, który cieszy się obecnie szczególnie dużą popularnością, jest Yamaha YSV-104 RD. To skrzypce elektryczne, wyposażone w słuchawki i wejście AUX pozwalające na podłączenie do zewnętrznego źródła dźwięku. Dostępne dwa typy pogłosu zmieniają nie tylko barwę, ale i dają inny efekt. Warto bliżej przyjrzeć się też akustycznemu modelowi Strunal Academy Florence 193wA mod. Stradivarius który jest solidny, a jednocześnie elegancki. Strojenie skrzypiec nie zajmuje dużo czasu, a ich brzmienie jest ciepłe i głębokie.

10 najlepszych skrzypiec. Opinie w 2024 roku

 

Jeśli przeczytasz poniższy ranking skrzypiec, dowiesz się, na które instrumenty wśród wszystkich dostępnych w sklepach warto zwrócić szczególną uwagę. Wytypowaliśmy je na podstawie analizy opinii kupujących.

 

Tabela porównawcza

 

 

Skrzypce elektryczne

 

1. Skrzypce elektryczne Yamaha YSV-104 RD

 

Jeżeli stawiasz na oryginalność w muzyce i chcesz się czuć wyjątkowo, to polecamy model Yamaha YSV-104 RD. Skrzypce są zaliczane do elektrycznych, dlatego wzmocniono w nich struny i to właśnie przez nie przechodzi dźwięk do głośników. Instrument może być używany przez osoby, mające już doświadczenie, a także tych, którzy chcą się przestawić ze skrzypiec klasycznych, ponieważ technika gry jest taka sama.

Pudło rezonansowe zostało wyeliminowane, jedynie na jednym boku można zauważyć artystyczną formę, przypominającą klasyczny kształt skrzypiec. Obudowa jest wykonana z materiałów w kolorze czerwonym i czarnym. Korpus modelu jest zrobiony z drewna świerkowego, a rama i podbródek z tworzywa sztucznego. Mostek jest klonowy, a klucze hebanowe.

Rozmiar instrumentu to 4/4, co oznacza, że ma długość 59 cm, która powinaa być odpowiednia dla osób dorosłych i dzieci od ok. 12 roku życia. Model ma wejście AUX. Muzycy twierdzą, że mimo tak mocno zredukowanej obudowy, na skrzypcach wygodnie się gra.

 

 

 

 

Skrzypce Stradivarius

 

2. Strunal Academy Florence 193wA mod. Stradivari – Czeskie Skrzypce Koncertowe 1/2

 

Strunal Academy Florence 193wA mod. Stradivarius zostały wykonane przez czeską firmę Strunal i jest to model Florence 193wA koncertowy w rozmiarze ½. Są to również tradycyjne, akustyczne skrzypce wyposażone w pudło rezonansowe. Płytę wierzchnią wykonano z litego świerku natomiast korpus został wykonany z klonu falistego, podobnie jak szyjka. Podstawka została wykonana z klonu Aubert Mirecourt, a podstrunnice zrobiono z hebanu.

Wszystkie materiały wykonania pochodzą z Europy i gwarantują wysoką jakość instrumentu. Strunociąg został zrobiony z tworzywa ABS i zainstalowano tu zintegrowane mikrostroiki. Skrzypce Stradivarius o rozmiarze ½ przed wystawieniem do sprzedaży są ustawiane przez lutnika. Wykonano je w taki sposób, aby stylizować je na stary instrument, bo zostały wykończone postarzanym lakierem spirytusowym.

Skrzypce charakteryzuje wysoka jakość i zostały one docenione przez polskie szkoły muzyczne, które polecają je swoim studentom.

 

 

 

 

Skrzypce dla początkujących

 

3. Skrzypce Ever Play EV-611 4/4

 

Akustyczne skrzypce Ever Play EV-611 4/4 są sprzedawane razem z praktycznym futerałem i smyczkiem w zestawie. Nie ma więc potrzeby kupowania tych akcesoriów osobno. Instrument jest dostępny w rozmiarze 4/4. Boczki, płyta spodnia, podstrunnica oraz ślimak zostały wykonane z drewna klonowego. Z kolei podbródek jest zrobiony z tworzywa sztucznego.

Elegancki design to jeden z najważniejszych atutów instrumentu. Co ważne, są to bardzo dobre skrzypce dla początkujących muzyków, jak również dla tych mających większe doświadczenie w grze. Przenoszenie ich z miejsca na miejsce nie stanowi problemu (nawet razem z akcesoriami), futerał jest solidny oraz poręczny.

Co o instrumencie sądzą osoby, które zdecydowały się na jego zakup? Z opublikowanych recenzji wynika, że zapewnia on głębokie i ciekawe brzmienie. Na skrzypcach można grać tak często, jak jest to konieczne i nie obawiać się przy tym o przypadkowe zarysowanie pudła rezonansowego. To solidny model, który gwarantuje muzykowi komfort.

 

 

 

 

Skrzypce dla dzieci

 

4. Skrzypce plastikowe Bontempi 4124123

 

Model Bontempi 4124123 to często polecane skrzypce dla dzieci, które wykazują duże zainteresowanie muzyką. Instrument jest wykonany z plastiku imitującego prawdziwe drewno, jest lekki oraz wytrzymały. Wyposażono go w 4 metalowe struny mające różną grubość. W komplecie jest smyczek, więc nie ma potrzeby kupowania go osobno.

Zabawka ma długość równą 48,5 cm. Jest ona odpowiednia dla prezent dla dzieci w wieku 6 -7 lat. Warto podkreślić, że produkt spełnia podstawowe normy bezpieczeństwa i ma stosowne certyfikaty, takie jak CE. Gra na skrzypcach jest w pełni komfortowa, bo mają miękki oraz dobrze wyprofilowany podbródek, a w dodatku nie są ciężkie.

Jak przekonują rodzice, to dobre i tanie skrzypce, które na pewno nie zniszczą się szybko. Instrument na pewno spodoba się pociechom lubiącym śpiewać, grać i występować przed publicznością. Za sprawą zabawki można zachęcić dziecko do uczęszczania na zajęcia w szkole muzycznej.

 

 

 

 

Skrzypce 4/4

 

5. Leonardo LV-1644 skrzypce 4/4 z futerałem

 

Leonardo LV-1644 to skrzypce akustyczne, niepodłączane do prądu, o charakterystycznym brzmieniu. Model jest odpowiedni dla dzieci od 12 roku życia i dla osób dorosłych. Jest to instrument w rozmiarze 4/4, czyli ma 59 cm i może być stosowany do nauki.

Do zestawu dołączono futerał, do którego skrzypce idealnie pasują, dzięki niemu możesz bez problemu przenosić instrument i przechowywać go, chroniąc przed zniszczeniem. W komplecie jest smyczek, który jest bardzo poręczny i możesz wygodnie z niego korzystać. W pudełku znajdziesz także kalafonię, przeznaczoną do zwiększania szorstkości włosia.

Model jest wykonany ręcznie. Kołki i podstrunnica są zrobione z drewna liściastego. Skrzypce są pomalowane lakierem nitro, dzięki czemu bardzo ładnie się błyszczą i drewno jest zabezpieczone przed zniszczeniem. Użytkownicy twierdzą, że produkt cechuje pełne brzmienie podczas gry.

 

 

 

 

Skrzypce 3/4 

 

6. Skrzypce 3/4 Stentor Graduate SR-1542-C

 

Instrument Stentor Graduate SR-1542-C jest polecany profesjonalnym muzykom, ale na jego zakup nierzadko decydują się też osoby średniozaawansowane oraz początkujące. To skrzypce w rozmiarze 3/4, które zostały wykonane z kilku gatunków drewna: klonu (boczki, płyta spodnia i szyjka), świerku (płyta wierzchnia) oraz hebanu (podstrunnica i kołki). W komplecie znajduje się smyczek z prawdziwym końskim włosiem, jak również lekki futerał z tworzywa sztucznego.

Model jest wyposażony w struny ze sztucznego jelita, które gwarantują ciekawe brzmienie. Cieniowane, rezonansowe pudło wykończono satynowym lakierem, co dodaje skrzypcom elegancji. Ze względu na rozmiar na instrumencie mogą grać nie tylko dorośli, ale i dzieci powyżej 9. roku życia.

Unikatowe brzmienie, komfort gry oraz wytrzymały futerał to według konsumentów najważniejsze zalety opisywanych skrzypiec. Doceniono je dodatkowo za możliwość szybkiego nastrojenia.

 

 

 

 

7. Skrzypce Valencia V160 4/4

 

Po tym, jak przeanalizowaliśmy opinie o skrzypcach Valencia, doszliśmy do wniosku, że w zestawieniu nie może zabraknąć instrumentu oferowanego przez wspomnianego producenta. Wybraliśmy model V160, który jest sprzedawany w rozmiarze 4/4 i poleca się go osobom początkującym. W zestawie otrzymujemy futerał, a także smyczek i kalafonię.

Do produkcji instrumentu wykorzystano solidne i elegancko wyglądające drewno klonowe. Skrzypce wyposażono w metalowy strunociąg, w efekcie czego można je szybko oraz precyzyjnie nastroić. Z tą czynnością poradzą sobie nawet mało doświadczeni muzycy. Opisywany model pozwala na szybkie opanowanie podstawowych technik gry i rozwijanie talentu muzycznego.

Valencia V160 to skrzypce, które wyróżniają się wytrzymałością oraz ładnym brzmieniem. Wielu kupujących podkreśla, że choć podbródek jest drewniany, nie powoduje odczuwania dyskomfortu, nawet po kilkudziesięciu minutach nieprzerwanej gry.  Klienci chwalą także sam futerał, ponieważ wygodnie się go przenosi w dłoni. Można w nim odpowiednio zabezpieczyć smyczek oraz instrument, aby nie zniszczyły się w transporcie.

 

 

 

 

8. Stagg VN 1/4 skrzypce futerał

 

Szukasz skrzypiec dla swojego dziecka? Model Stagg VN ¼ ma rozmiar 1/4, co oznacza, że jego długość jest równa 47 cm i jest odpowiednia dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Instrument idealnie nadaje się do nauki i rozwoju umiejętności malucha. Jest to typ klasyczny, ma piękny kształt i dobrze prezentuje się na scenie.

Do skrzypiec nie trzeba dokupować futerału, kalafonii ani smyczka, gdyż znajdziesz je w komplecie. Etui jest wytrzymałe, dlatego instrument się w nim nie niszczy. Korpus produktu i mostek są zrobione z klonu. Płytę wierzchnią wykonano ze świerku, podbródek jest zrobiony z tworzywa sztucznego, więc łatwo go przetrzeć po użyciu, a podstrunnica z czernionego drewna.

Pozytywne opinie o skrzypcach producenta Stagg zachęcają skrzypków do zakupu tego modelu. Rodzice małych wirtuozów twierdzą, że instrument jest ładnie wykonany i ma atrakcyjne brzmienie. Dzieci chętnie sięgają po te skrzypce i uczą się gry.

 

 

 

 

9. Stentor Student Standard SR-1018C 3/4

 

Skrzypce akustyczne Stentor SR-1018C 3/4 sprawdzają się do nauki gry oraz do rozwoju umiejętności muzyka. Instrument ma rozmiar 3/4, co oznacza, że ma długość 56 cm i jest przeznaczony dla dzieci w wieku od 9 do 11 lat.

Do instrumentu dołączono ładny, wykonany z brązowego materiału futerał z paskami do noszenia na plecach. Jest on bardzo lekki, a jednocześnie ma twarde i odporne na uszkodzenia ścianki. Wnętrze pokrowca jest wyściełane miękkim materiałem, dzięki czemu instrument się nie niszczy. Na skrzypcach można grać dołączonym do zestawu smyczkiem, wykonanym z drewna hebanowego i z końskiego włosia.

Gryf, boki i tył są zrobione z litego klonu (rezonansowego). Bejcowana na czarno, hebanowa podstrunnica prezentuje się atrakcyjnie. Podbródek wykonano z palisandru indyjskiego. Instrument ma w zestawie metalowy strunnik, mający 4 regulatory. Nauczyciele muzyki twierdzą, że model elegancko wygląda i zapewnia duży komfort gry.

 

 

 

 

10. Small Foot skrzypce 7027

 

Model Small Foot 7027 może pomóc w rozwoju muzycznym. Te dobre i tanie skrzypce zaprojektowano dla dzieci. Zabawka idealnie sprawdza się do rozbudzenia pasji, oswojenia się i zainteresowania grą. Produkt jest odpowiedni dla maluchów od 6. roku życia.

Zabawka jest wykonana z tworzywa sztucznego, dzięki czemu nie niszczy się, nawet w przypadku upadku na ziemię. Instrument ma błyszczące wykończenie. Materiał wyglądem przypomina drewno, dlatego przedmiot dobrze się prezentuje i osoby, które nie znają się na skrzypcach, nie zauważą różnicy.

Wymiary produktu są równe: 49 cm x 17 cm x 7,5 cm. Do instrumentu dołączono smyczek. Skrzypcom przyznano certyfikat CE, co oznacza, że spełnia on wymogi Unii Europejskiej dotyczące bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i środowiska. Konsumenci cenią ten produkt za dużą wytrzymałość wykorzystanego materiału.

 

 

 

 

Akcesoria do skrzypiec 

 

Pokrowiec na skrzypce

 

Ewpol pokrowiec na futerał na skrzypce 4/4

 

Czasami zdarza się, że potrzebny do przenoszenia skrzypiec pokrowiec trzeba dokupić osobno. Jednym z popularniejszych modeli jest Ewpol 4/4, który jest przeznaczony do przechowywania instrumentu w rozmiarze 4/4. Jest on wykonany z odpornego na rozerwanie i wodoodpornego materiału.

Akcesorium jest zamykane na zamek błyskawiczny. Można do niego doczepić pasek na ramię, pozwalają na to metalowe karabińczyki. Prezentowany pokrowiec na skrzypce ma wzmocnione krawędzie, dlatego schowany do środka instrument nie zniszczy się na skutek uderzenia, np. o krawężnik.

Pokrowiec można bez trudu utrzymać w czystości. Jest on poręczny, dlatego częste podróżowanie ze skrzypcami, np. na zajęcia muzyczne, jest komfortowe. Muzykom bardzo spodobał się ten model także ze względu na to, że ma dwie zewnętrzne kieszonki na drobiazgi.

 

 

 

 

Futerał na skrzypce

 

Winter JWC 3021 3/4 Futerał na Skrzypce

 

Winter JWC 3021 3/4 to solidny futerał na skrzypce w rozmiarze 3/4. Wykonano go z tworzywa ABS, dlatego możemy mieć pewność, że umieszczony w środku instrument jest bardzo dobrze chroniony przed zniszczeniem.

Przenoszenie futerału w dłoni nie jest niewygodne, ma on dużą i dobrze wyprofilowaną rączkę. Nie trzeba się też obawiać, że skrzypce nagle wypadną ze środka, ponieważ zapobiegają temu mocne zatrzaski. Wnętrze akcesorium jest wyścielone miękką tkaniną.

Mimo że futerał jest wytrzymały, nie waży zbyt dużo. Dzieci mogą same nosić w nim swój instrument, bez pomocy rodzica. Akcesorium cieszy się uznaniem kupujących także dlatego, że stylowo się prezentuje.

 

 

 

 

Przewodnik zakupowy – Jakie skrzypce kupić?

 

Zastanawiasz się, jakie skrzypce wybrać? W takim razie przygotowany przez nas poradnik jest tym, co musisz przeczytać. Jest w nim kilka przydatnych wskazówek i jeśli uwzględnisz je, robiąc zakupy, z pewnością uda Ci się znaleźć ładnie brzmiący instrument smyczkowy, spełniający wszystkie oczekiwania.

Akustyczne czy elektryczne?

Tak samo, jak gitary czy pianina, skrzypce możemy podzielić na modele akustyczne i elektryczne. Instrumenty zaliczane do pierwszej wspomnianej grupy mają pudło rezonansowe zbudowane z dwóch drewnianych płyt, połączonych boczkami. Na tej górnej można zauważyć otwory rezonansowe, które swoim kształtem przypominają literę „f”. Klasyczne skrzypce akustyczne poleca się osobom początkującym, bo z ich pomocą można przyswoić podstawowe techniki gry i nauczyć się, jak prawidłowo powinien brzmieć instrument. Na zakup modelu elektrycznego zwykle decydują się bardziej doświadczeni muzycy, którzy lubią eksperymentować. Tego typu skrzypce nie mają pudła rezonansowego, a wzmocnienie dźwięku wydobywanego ze strun jest możliwe za sprawą przetworzonego sygnału elektrycznego (za co odpowiada wbudowany przetwornik, często określany też mianem przystawki). Smyczkowe instrumenty elektryczne brzmią trochę jak saksofon, trąbka oraz gitara. Mogą być one zasilane bateriami lub zasilaczem.

Wśród skrzypiec możemy też znaleźć modele zabawkowe, przeznaczone dla maluchów. Zwykle są one plastikowe, ale wyglądają jak prawdziwe instrumenty. Rodzice często kupują je swoim dzieciom, bo może to zachęcić do rozwijania muzycznego talentu.

 

Rozmiar

Zanim rozpoczniemy naukę gry na skrzypcach, należy dobrać instrument w odpowiednim rozmiarze. Ponieważ nie zawsze jest to proste, można poprosić o poradę bardziej doświadczonego muzyka, ewentualnie nauczyciela, który ma nam udzielać lekcji. Do wyboru są instrumenty:

* 1/32 – są przeznaczone dla dzieci poniżej 3. roku życia,

* 1/16 – dla dzieci w wieku 4 – 5 lat,

* 1/8 – dla dzieci w wieku 5 – 6 lat,

* 1/4 – dla dzieci w wieku 6 – 7 lat,

* 1/2 – dla dzieci w wieku 7 – 9 lat,

* 3/4 – dla dzieci w wieku 9 – 11 lat,

* 4/4 – dla dzieci powyżej 12. roku życia oraz dorosłych.

Dobierając odpowiednie skrzypce pod względem rozmiaru, trzeba wziąć pod uwagę przede wszystkim wiek osoby, która ma na nich grać. Jednak nie należy kierować się tylko tym. Może się zdarzyć, że nawet dla dorosłego muzyka wygodniejszy okaże się instrument 3/4. Dużą rolę w tej kwestii odgrywają indywidualne preferencje.

 

Materiał wykonania

Jakie są najlepsze skrzypce? Żeby znaleźć odpowiedź na to pytanie, trzeba sprawdzić materiał wykonania instrumentu. Znacząco wpływa on na jego solidność, a także brzmienie. Do produkcji skrzypiec wykorzystywane są różne gatunki drewna, najczęściej: świerk, klon oraz heban. Często jest tak, że poszczególne elementy pudła rezonansowego (płyta wierzchnia, płyta spodnia oraz boczki) są zrobione z innego drewna, a podstrunnica z innego. Istotnym elementem budowy instrumentów smyczkowych jest podbródek. On także może być drewniany, choć coraz częściej jest wykonywany z miękkiego tworzywa sztucznego, aby zapewnić muzykowi komfortową grę.

Akcesoria

Do skrzypiec powinny być dołączone akcesoria, które są niezbędne do gry. Mowa tu o smyczku z końskim włosiem, a także kalafonii, czyli żywicy służącej do jego smarowania. Bardzo przydatny jest również futerał, w którym można przenosić, a także przechowywać instrument. Z pewnością docenią go osoby, które nie uczą się gry w domu, tylko muszą regularnie odwiedzać szkołę muzyczną.

 

Skrzypce w dobrych cenach

Wiele osób chcących rozpocząć naukę gry na skrzypcach obawia się, że zakup instrumentu nadwyręży ich budżet. Jednak nie trzeba się tego obawiać, bo modele przeznaczone dla początkujących muzyków często kosztują kilkaset złotych. Dotyczy to głównie skrzypiec akustycznych, cena za te elektryczne przeważnie wynosi minimum 1000 zł. Jeżeli marzy nam się model robiony ręcznie przez lutnika, musimy być przygotowani na wydatek rzędu kilkunastu tysięcy złotych. Jednak aby znaleźć najlepsze skrzypce, nie możemy sugerować się tylko ceną. Bardziej istotne jest to, czy ich brzmienie nam odpowiada, a gra jest w pełni komfortowa.

 

 

FAQ

 

P1: Altówka a skrzypce – jakie są różnice?

Altówka wygląda podobnie jak skrzypce, ale jest od nich nieco większa. Jest ona zbudowana z podłużnego pudła rezonansowego, na którym znajdują się dwa otwory przypominające swoim kształtem literę „f”. Altówka, podobnie jak skrzypce, ma też gryf z bezprogową podstrunnicą, który jest zakończony główką w kształcie charakterystycznego ślimaka. Oba instrumenty są wyposażone w cztery struny, które są strojone w kwintach. Niemniej jednak brzmienie altówki jest łagodniejsze, dlatego pełni ona funkcję altowego głosu. Warto zaznaczyć, że trzyma się ją podobnie jak skrzypce, więc sposób gry na tych instrumentach nie różni się znacząco.

P2: Ile kosztują skrzypce?

Klasyczne skrzypce kosztują średnio od kilkuset do kilku tysięcy złotych. To, ile wydamy na zakup takiego instrumentu, uzależnione jest przede wszystkim od producenta czy materiału wykonania pudła rezonansowego. Jeżeli marzy nam się model wyprodukowany ręcznie przez doświadczonego lutnika, trzeba przygotować się na znacznie większy wydatek, może to być nawet kilkanaście tysięcy złotych. Za skrzypce elektryczne prawdopodobnie zapłacimy minimum 1000 zł. Nie są to zbyt tanie instrumenty, co wynika m.in. z zastosowania nowoczesnych technologii. Bardzo często zdarza się, że początkujący muzycy, którzy nie dysponują dużym budżetem, decydują się na zakup używanych skrzypiec, a nie nowych, bo są tańsze.

 

P3: Jak nastroić skrzypce?

Strojenie skrzypiec to czynność, która początkującym osobom wydaje się bardzo trudna. Doświadczonym muzykom zajmuje to zwykle kilka minut, bo potrafią przesuwać smyczek równomiernie po dwóch strunach, słuchać interwału (odległości między dźwiękami), a jednocześnie kręcić śrubkami, żeby instrument brzmiał tak, jak powinien. Jeśli mamy problem z samodzielnym nastrojeniem skrzypiec, możemy poprosić o pomoc swojego nauczyciela albo wypróbować specjalny program komputerowy. Dzięki niemu możliwe jest sprawdzenie, czy struny instrumentu generują właściwe częstotliwości. Będzie to kolejno: A – 440 Hz, E – 659,3 Hz, D – 293,7 Hz, G 196 Hz. Tego typu programy często nie wymagają instalacji na twardym dysku.

 

P4: Jak wyglądają skrzypce?

Skrzypce są najmniejszym instrumentem smyczkowym, który jednocześnie wyróżnia się najwyższym brzmieniem. Pudło jest zbudowane z dwóch drewnianych płyt (są lekko wypukłe), które łączy się przy pomocy tzw. boczków. Charakterystyczną cechą skrzypiec są boczne wycięcia mające kształt litery „C”. Na pudle rezonansowym znajdują się otwory w kształcie litery „f”, nazywa się je efami. Do korpusu skrzypiec jest przymocowana szyjka z gryfem, zakończonym główką kojarzącą się ze ślimakiem. Instrument ma cztery struny, gra się na nich przy pomocy smyczka. To elastyczny, drewniany pręt, który u góry jest zakończony tzw. główką, a na dole żabką. Pomiędzy końcami znajduje się naciągnięte końskie włosie.

P5: Kto robi skrzypce?

Skrzypce produkowane są nie tylko w dużych fabrykach, ale i małych zakładach lutniczych. Za ich wykonanie odpowiada lutnik, który musi wykazać się zarówno precyzją i cierpliwością, jak i dużymi umiejętnościami. Niektórych etapów produkcji instrumentu nie da się powtórzyć, więc wystarczy nawet niewielki błąd, aby skrzypce nie wyglądały lub nie brzmiały tak, jak powinny. Lutnicy produkują także altówki i kontrabasy. Ręcznie robione instrumenty wyróżniają się oryginalnym wyglądem oraz brzmieniem. Mówi się, że lutnictwo to ciekawy, ale i trudny zawód, bo trzeba wiedzieć, jak wykorzystać dany kawałek drewna i jak ze sobą wszystko połączyć, aby zagwarantować efektowne brzmienie i solidność.