Przydatne wskazówki, jak grać na puzonie

Wybrałeś już dobry puzon polecany przez muzyków, a teraz szukasz wskazówek dotyczących gry na tym instrumencie? Nauka jest zdecydowanie łatwiejsza pod okiem nauczyciela, jednak grę można ćwiczyć też samemu. Nie ma wątpliwości co do tego, że puzon jest wymagającym instrumentem, jednak jego brzmienie jest oryginalne, a to zachęca do grania. Najważniejsza podczas nauki jest regularność. Dobrze też poznać przydatne wskazówki opracowane przez doświadczonych muzyków. Zebraliśmy je w tym tekście. 

Składania puzonu

Jednym z pierwszych zadań, które trzeba będzie wykonać przed rozpoczęciem gry, jest złożenie instrumentu. Wydawać by się mogło, że nie ma w tym nic trudnego, a jednak. Ustnik należy podłączyć do odbiornika, który jest podłączony do górnej części suwaka głównego – metalowej części w kształcie litery U biegnącej równolegle do części z czarą. Podczas montowania ustnika należy wykonywać lekki ruch obrotowy. Nie można mocno naciskać ani pchać ustnika na siłę, bo doprowadzi to do jego zablokowania.

Kolejnym krokiem jest połączenie końcówek suwaka strojenia z sekcją czary. Najmniejszą częścią puzonu jest ta w kształcie litery U. Na niej znajduje się zawór do usuwania skroplin, który ma kluczowe znaczenie. Dzięki niemu można łatwo usunąć gromadzącą się w środku wilgoć. Przy mocowaniu poszczególnych części trzeba pamiętać o zachowaniu ostrożności, nie można łączyć ich na siłę, bo może to doprowadzić do ich uszkodzenia. Jeśli nie jesteśmy pewni, jak wykonać poszczególne etapy, możemy sięgnąć do instrukcji, o ile został w nim wyjaśniony sposób montażu instrumentu. Możemy też zawsze poprosić o pomoc sprzedawcę, jeśli kupujemy sprzęt stacjonarnie, albo zapytać o radę swojego nauczyciela lub innych muzyków mających odpowiednie doświadczenie.

Trzymanie puzonu

Aby zacząć dobrze grać, trzeba też nauczyć się, jak trzymać instrument, aby było nam wygodnie, a wydawanie dźwięków okazało się proste. Puzon powinniśmy przytrzymać lewą ręką i chwycić złącze śrubowe znajdujące się w części czary. Lewą rękę należy ułożyć tak, aby palec wskazujący dotykał ustnika, a kciuk znajdował się wyżej pierścienia do skręcania instrumentu. Pozostałe trzy palce powinno się umieścić na pierwszym uchwycie suwaka. Prawą rękę należy używać do przesuwania głównego suwaka do przodu i do tyłu. Doświadczeni muzycy radzą, aby zawsze trzymać mocno puzon lewą ręką, nawet jeśli rozluźniamy prawą. Podczas gry powinno się utrzymywać wyprostowaną pozycję, bo dzięki temu do przepony trafia więcej powietrza, można szybciej je wdychać i lepiej grać. Nie zawsze gra się na stojąco (choć często jest to bardziej zalecane), czasami siedzi się na krześle. W takim wypadku należy ustawić się tak, aby można było wygodnie oprzeć się plecami o krzesło. Siedzenie na krawędzi nie jest polecane, bo taka pozycja ogranicza przepływ powietrza do płuc. 

Granie na puzonie

Rozpoczynając grę na puzonie, należy przedmuchać ustnik, ustawiając usta w kształcie litery “o”. Ustnik należy ustawić na środku, mocno docisnąć do niego usta i głęboko wdychać i wydmuchiwać powietrze. Należy starać się, aby kąciki ust były mocno osadzone na instrumencie, ale środek pozostawał luźny. Podczas dmuchania powinny być wyczuwalne lekkie wibracje na wargach. W trakcie gry nie należy się nadwyrężać, bo wtedy szybko zacznie nam brakować tchu, a tym samym brzmienie straci swoją początkową jakość, poszczególne nuty będą brzmiały szorstko i ogólnie nieprzyjemnie.

Przy graniu wysokich tonów konieczna jest bardziej intensywna praca ust. Wargi muszą być zaciśnięte podczas dmuchania. Szczęka powinna unosić się naturalnie. Ważne podczas gry jest to, aby być zrelaksowanym, bo wtedy łatwiej jest wydmuchiwać powietrze. Trzeba także zachować opanowanie na twarzy, w przypadku intensywnych ruchów oczu i ust (rozbudowana mimika), dźwięk może stać się bardziej napięty. Warto pamiętać, że niskie dźwięki powstają w wyniku mniej intensywnych wibracji ust. Konieczne jest więc rozluźnienie środka warg. Powietrze nadal powinno przepływać szybko, ale i stabilnie. To pozwoli na utrzymanie wysokiej jakości dźwięków przez cały utwór. Podczas grania niskich tonów trzeba wydychać więcej powietrza w porównaniu z wysokimi tonami. Aby dźwięk był głośniejszy, należy dmuchać mocniej.

Gra na puzonie wymaga też odpowiedniego przygotowania fizycznego. Muzycy przyznają, że kluczem do sukcesu jest zwiększenie pojemności płuc. Jak to zrobić? Odpowiedzią na to są ćwiczenia fizyczne. Polecane jest szczególnie bieganie, pływanie i jazda na rowerze. Tak naprawdę każda aktywność, która znacznie przyspiesza pracę serca, będzie korzystna dla osoby, która ćwiczy grę na puzonie. Dobrym sposobem na zauważenie lepszych efektów gry są także ogólne ćwiczenia oddechowe. O tym, jak je wykonywać, można przeczytać w Internecie. 

Aby opanować grę na puzonie, trzeba więc grać na instrumencie i dbać o swoją kondycję fizyczną. Dobrze, jeśli każdego dnia znajdziemy na to chociaż 30 minut, aby poćwiczyć wydobywanie poszczególnych dźwięków. Regularność w tym przypadku jest najważniejsza.